AMD چطور اینتل را در همه‌ی زمینه‌ها شکست داد؟ گزارشی از بزرگ‌ترین تغییر قدرت در دنیای CPU

داستان سقوط اینتل و صعود AMD، شاید مهم‌ترین تغییر قدرت در صنعت سخت افزار در دهه اخیر باشد. شرکتی که با معماری شکست خورده Bulldozer در آستانه نابودی بود، حالا با رایزن، تردریپر و EPYC اینتل را در همه زمینه‌ها از دور خارج کرده است. اما چطور این اتفاق افتاد؟

پیشرفت‌های بزرگ AMD و سبقت از اینتل

سال‌ها طول کشید تا AMD بتواند خودش را از زیر سایه اینتل بیرون بکشد. اوایل دهه 2010 این شرکت با سری FX و معماری Bulldozer شکست سختی خورد. پردازنده‌هایی پرمصرف، کم بازده و ناامید کننده که هیچ شانسی مقابل نسل‌های طلایی اینتل مانند Sandy Bridge نداشتند. همین ماجرا باعث شد اینتل برای نزدیک به یک دهه، بدون هیچ رقیبی به سلطنت خودش ادامه دهد و AMD کم کم به یک بازنده همیشگی تبدیل شود.

اما در 2017 همه چیز عوض شد، AMD با معماری کاملا جدید Zen و خانواده پردازنده‌های Ryzen از خاکستر خودش برخاست. این پردازنده‌ها با تعداد هسته‌های بیشتر، کارایی بالاتر و قیمت رقابتی به بازار آمدند و در مدت کوتاهی موفق شدند نه تنها کاربران عادی و گیمرها، بلکه بازار ورک استیشن و دیتاسنتر را هم تصاحب کنند. اینجا بود که AMD شروع به پر کردن تمام بخش‌ها کرد. Ryzen برای گیمرها و کاربران خانگی، Ryzen X3D برای گیمرهای حرفه‌ای با حافظه کش سه بعدی، Threadripper برای تولیدکنندگان محتوا و پردازش‌های سنگین و در نهایت EPYC برای دیتاسنترها ارائه شدند.

از طرف دیگر، همکاری AMD با TSMC نقش کلیدی در این ماجرا داشت. در حالی که اینتل روی فناوری‌های 10 و 7 نانومتری گیر افتاده بود، AMD به فناوری 5 و 7 نانومتری TSMC دسترسی پیدا کرد و همین اختلاف هم باعث شد پردازنده‌های جدیدش پرقدرت‌تر و البته کم مصرف‌تر باشند.

حالا امروز دیگر اوضاع کاملا برعکس شده است، پردازنده‌های AMD تقریبا در همه جدول‌های مقایسه‌ای از همتای اینتل خود جلوتر هستند. در بخش گیمینگ که Ryzen 9 9950X3D پیشتاز است و Threadripper 9000 هم برای کارهای سنگین پردازشی بهترین انتخاب است. حتی سریع‌ترین ابرکامپیوتر جهان هم از پردازنده‌های این شرکت استفاده می‌کند.

پایان اینتل برای همیشه؟

با همه این‌ها، نمی‌توان گفت که اینتل به پایان خودش رسیده است. این شرکت همچنان رقیب بزرگ و سرسختی برای AMD است و آینده بازار پردازنده بدون حضور یکی از این دو غول می‌تواند خطرناک باشد. امروز اما همه چیز به نفع AMD است و شرکتی که یک دهه قبل در آستانه شکست بود، حالا به پادشاه بی‌رقیب دنیای پردازنده‌ها تبدیل شده است. باید ماند و دید که اینتل هم می‌تواند مانند AMD دوباره به قدرت برگردد یا خیر.