کارخانه‌های چینی چگونه با 142 دلار، کارت گرافیک گیمینگ را به پردازنده هوش مصنوعی تبدیل می‌کنند؟

پیش‌تر عرضه کارت‌های گرافیک سفارشی RTX 4090 با حافظه 48 گیگابایت در چین، سر و صدای بسیاری در بازار کارت گرافیک ایجاد کرده بود. اکنون با توضیحات فنی یک تکنسین روسی به نام VIK-on، چگونگی ساخت این کارت‌ها روشن‌تر شده است. طوری که خیلی راحت کارت گرافیک گیمینگ معمولی به یک پردازنده هوش مصنوعی بدل می‌شود.

تکنسین روسی به نام VIK-on در یک ویدئوی یوتیوب، تشریح کرده که کارخانه‌های چینی چگونه گرافیک RTX 4090 را که به عنوان یکی از بهترین کارت‌های گرافیک شناخته می‌شود، به محصولی با دو برابر حافظه VRAM برای پردازش‌های هوش مصنوعی تبدیل می‌کنند.

به عنوان یک محصول مصرفی، کارت گرافیک RTX 4090 از پیکربندی مخصوص هوش مصنوعی و دیتاسنتر «clamshell» برای تراشه‌های حافظه پشتیبانی نمی‌کند؛ طراحی که در آن تراشه‌های حافظه در هر دو سمت PCB قرار می‌گیرند. پس این پرچمدار Ada Lovelace تنها در یک سمت PCB تراشه حافظه دارد. ظاهراً این محدودیت با کیت ارتقای 4 گیگابایتی RTX 4090 برطرف می‌شود که در چین حدود 142 دلار قیمت دارد.

این کیت شامل یک PCB سفارشی با طراحی clamshell است که امکان نصب دو برابر تراشه‌های حافظه را فراهم می‌کند. بیشتر اجزا از پیش در کارخانه نصب شده‌اند و کاربر باید GPU و تراشه‌های حافظه را روی برد لحیم کند. افزون بر این، یک خنک‌کننده نیز در کیت وجود دارد که برای استفاده در ورک استیشن‌ها و سرورهای چند-گرافیکی طراحی شده است.

VIK-on فرآیند جداسازی چیپ AD102 و دوازده تراشه 2 گیگابایتی GDDR6X از کارت MSI RTX 4090 Suprim و نصب آن‌ها روی PCB جدید را نشان داده است. او از تراشه‌های حافظه GDDR6X موجود در کارت‌های معیوب به‌عنوان ماژول‌های اضافی استفاده کرد. این کار نیازمند مهارت‌های تخصصی در لحیم‌کاری و ابزارهای حرفه‌ای است.

این تکنسین همچنین یک فریمور سفارشی را روی RTX 4090 با حافظه 48 گیگابایت بارگذاری کرد. هر کارت گرافیک دارای شناسه دستگاه منحصربه‌فردی است و فریمور در فرایند راه‌اندازی بررسی می‌کند که این شناسه با اطلاعات موجود مطابقت دارد.

استفاده از فریمور دستکاری‌شده پیش‌تر نیز در نسل RTX 20 رایج بود و امکان غیرفعال‌سازی کانال‌های حافظه را فراهم می‌کرد؛ قابلیتی که برای تعمیرکاران ارزشمند بود و به ظهور مدل‌های غیررسمی مانند RTX 3090 با حافظه 20 گیگابایت یا RTX 3070 Ti با حافظه 6 گیگابایت انجامید.

در پی همین تغییرات نرم افزاری، امکان افزایش ظرفیت حافظه به نسل‌های جدیدتر هم رسید و نتیجه آن تولید مدل‌هایی مانند RTX 4090 با 48 گیگابایت و RTX 4080 Super با 32 گیگابایت حافظه بود.

البته ارتقای RTX 4090 به نسخه 48 گیگابایت VRAM کاری هزینه‌بر است. برای این کار باید خود کارت گرافیک و تراشه‌های حافظه GDDR6X را داشته باشید. در صورت نیاز به خرید ماژول‌های اضافی، هرکدام حدود 24 دلار در پلتفرم‌های چینی قیمت دارند.

بدین ترتیب، هزینه نهایی ارتقا حدود 430 دلار خواهد بود. در صورتی که کارت RTX 4090 را با قیمت اولیه 1,599 دلار خریداری کرده باشید، مجموع هزینه به 2,029 دلار می‌رسد، در حالی که نسخه‌های ارتقایافته در چین حدود 3,320 دلار فروخته می‌شوند؛ یعنی حدود 39 درصد صرفه‌جویی به شرط داشتن مهارت فنی لازم در لحیم‌کاری.

به نقل از tom’s HARDWARE، با توجه به کاهش موجودی RTX 4090، احتمال دارد کارخانه‌های چینی به‌زودی آزمایش‌هایی روی RTX 5090 آغاز کنند. حتی گزارش‌هایی درباره RTX 5090 با حافظه 128 گیگابایت منتشر شده که گرچه اکنون شبیه به شایعه یا اغراق به نظر می‌رسد، اما در آینده می‌تواند به واقعیت تبدیل شود.