قطع خدمات رایگان استارلینک در اوکراین ؛ ناراحتی ایلان ماسک از توهین دیپلمات اوکراینی یا هزینه هنگفت سرویس
بنابر اعلام ایلان ماسک، مدیر عامل شرکت اسپیس ایکس، خدمات رایگان اینترنت استارلینک در اوکراین به زودی قطع میشود. ایلان ماسک در همین زمینه اعلام کرده که اسپیس ایکس دیگر توانایی مالی ارائه خدمات سرویس استارلینک رایگان در اوکراین را ندارد و پنتاگون باید تأمین مالی این سرویس را بر عهده بگیرد.
بنابر گزارش رویترز، اظهار نظر ماسک در توییتر پس از گزارش رسانهها مبنی بر درخواست اسپیس ایکس از پنتاگون برای پرداخت کمکهای مالی Starlink منتشر شد. این میلیاردر فعال حوزه فناوری با مقامات اوکراینی بر سر طرح صلحی که او ارائه کرده بود، درگیر دعواهای آنلاین شده که طرفین اوکراینی معتقدند به صورت کامل به نفع روسیه طراحی شده است.
در همین خصوص یک مقام ارشد دفاعی دولت آمریکا ساعاتی پیش به خبرنگاران گفته که وزارت دفاع ایالات متحده تایید نمیکند که مذاکرات جاری با این شرکت مربوط به پرداخت هزینه استارلینک باشد. این مقام دولتی همچنین به این موضوع نیز اشاره کرده که پنتاگون به گفتگو با اسپیس ایکس و سایر شرکت ها در مورد قابلیت های SATCOM ادامه می دهد.
تأثیر اینترنت ماهواره ای استارلینک در جنگ اوکراین و روسیه
در روزهای گذشته نیز یک مقام ارشد دیگر از ارتش ایالات متحده طی مصاحبهای اعلام کرده بود که پلتفرم ارتباطی Starlink به طور استثنایی در میدان نبرد روسیه و اوکراین موثر بوده است. این ارتباط همچنین به اوکراینی ها اجازه داده تا از اتصالات جنگافزارهای پیشرفته جدید برای امور جنگی نیز به خوبی بهره برده و در بسیاری از نبردها، معادلات را بر هم بزنند.
بنابر اعلام ماسک، هزینه ارائه خدمات اینترنت استارلینک برای اوکراین ماهانه مبلغی نزدیک به 20 میلیون دلار است. همچنین به این نکته نیز اشاره شده که نزدیک به 80 میلیون دلار برای فعالسازی و پشتیبانی سرویس استارلینک در اوکراین هزینه شده که همگی توسط اسپیس ایکس تأمین شده است.
ماسک ساعاتی پیش نیز با انتشار توییتی گفت:
اسپیس ایکس درخواستی برای جبران هزینههای گذشته نمیکند، اما نمیتواند سیستم موجود را بهطور نامحدود تأمین مالی کند و چندین هزار پایانه دیگر را ارسال کند که مصرف داده تا ۱۰۰ برابر بیشتر از خانوادههای معمولی دارند. این روند غیرمنطقی است.
ما همچنین مجبور بودهایم در برابر حملات سایبری و پارازیتهایی که هر روز سختتر از قبل میشود نیز از خودمان دفاع کنیم.
خبرگزاری CNN همچنین روز پنجشنبه گزارش داد که اسپیسایکس ماه گذشته نامهای به پنتاگون ارسال کرده و در آن اعلام نموده بود که نمیتواند به تامین مالی سرویس استارلینک در اوکراین ادامه دهد. اسپیس ایکس در این نامه اشاره کرده که ممکن است مجبور شود تامین مالی پروژه ارائه اینترنت رایگان استارلینک در اوکراین را متوقف کند، مگر اینکه ارتش آمریکا دهها میلیون دلار در ماه به این شرکت پرداخت کند.
نکته قابل تأمل در این زمینه آن است که ساعتی پیش میخایلو فدوروف، معاون نخست وزیر اوکراین در کانال شخصی خود در تلگرام، خطاب به شهروندان اوکراینی اعلام کرده که ترمینالهای استارلینک در اوکراین مانند گذشته به ارائه خدمات خود ادامه خواهند داد و جای نگرانی از این بابت نیست.
طرح ایلان ماسک برای بحران روسیه و اوکراین
ماسک انتقادات گسترده ای را از سوی اوکراینی ها به دلیل طرح صلح خود برانگیخت است. در این طرح پیشنهاد شده اوکراین برای همیشه منطقه کریمه را به روسیه واگذار کند، همه پرسی جدید تحت نظارت سازمان ملل برای تعیین سرنوشت سرزمین تحت کنترل روسیه برگزار شود و اوکراین با بی طرفی موافقت کند.
اوکراین می گوید هرگز با واگذاری زمین های گرفته شده با زور موافقت نخواهد کرد و رفراندوم قانونی نمیتواند در سرزمین های اشغالی که در آن افراد زیادی کشته یا رانده شدهاند، برگزار شود.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین نیز از جمله کسانی بود که از پیشنهاد ماسک انتقاد کرد. آندری ملنیک، سفیر مستعفی اوکراین در آلمان نیز در توییتی این طرح را محکوم کرد که با عبارات توهین آمیز به ماسک گفته بود که کناره گیری کند.
ماسک در پاسخ به پستی که به سرنوشت سرویس استارلینک و اظهارات سفیر سابق اوکراین در آلمان اشاره داشت، گفته «ما فقط به توصیه او عمل می کنیم».
آدام کینگزینگر، نماینده جمهوری خواه ایالات متحده، به اظهارات ماسک در توییتر اشاره کرد و نوشت:
ایلان ماسک در حال بازی کردن است! من مطمئن نیستم که چنین آدمی بتواند مورد اعتماد بوده و به همکاری با دولت ما ادامه دهد.
جمع بندی
اگرچه وضعیت ارائه خدمات اینترنت ماهوارهای استارلینک در اوکراین چندان مشخص و ادامه دار به نظر نمیرسد، مجموعه اتفاقات چند روز گذشته نشان میدهد که احتمال تغییر آن وجود دارد. اینترنت استارلینک برای مواقع حساس مانند بلایای طبیعی و شرایطی که امکان ارائه خدمات اینترنت به صورت عادی و با بسترهای موجود نباشد راهکاری بسیار کارآمد محسوب میشود و علت اصلی ارائه این سرویس در اوکراین نیز همین موضوع بوده است.
به هر حال باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا ایلان ماسک این بار نیز با یک بازی جدید قصد کسب درآمد از موضوع مذکور را داشته و خدمات ارائه شده تا به امروز را جبران خواهد کرد یا مذاکرات سران دولتی آمریکا و اوکراین با او، منجر به عقد قراردادی خواهد شد تا سرویس استارلینک به شکل موجود در اوکراین ادامه پیدا کند.