افزایش محدودیت‌ها بر صادرات فلزات کم‌یاب

چین که بخش زیادی از بازار فلزات کمیاب مورد استفاده در صنایع پیشرفته را در اختیار دارد، به تازگی صادرکنندگان این مواد را ملزم کرده تا اطلاعات دقیقی از موارد استفاده اقلام صادراتی خود را به دولت این کشور گزارش دهند. این اقدام به احتمال زیاد در واکنش به تحریم صنایع پیشرفته چین از سوی کشورهای غربی انجام شده است.

بر اساس گزارشی منتشر شد در نیوریورک تایمز، چین در حال تقویت تسلط خود بر منابع فلزات کمیاب است و با گسترش مالکیت دولتی بر تاسیسات تولید این مواد، محدودیت‌های جدیدی بر صادرات این مواد اعمال کرده است. این اقدامات، انحصار تقریبی چین بر این منابع را تقویت کرده و ممکن است مشکلات بزرگی برای شرکت‌های خارجی وابسته به این مواد ایجاد کند که به افزایش قیمت آن‌ها منجر شده است.

فلزات کم‌یاب، اهرم فشار چین در برابر تحریم‌ها

طبق قانون جدید، چین از صادرکنندگان فلزات کمیاب می‌خواهد که گزارش‌های کاملی از نحوه استفاده این مواد در زنجیره تأمین ارائه دهند. این سیاست به چین اجازه می‌دهد که کنترل بیشتری بر دسترسی به این منابع حیاتی داشته باشد. شرکت‌های خارجی، به ویژه در صنایع نیمه‌رسانا و دفاعی که به این مواد وابسته هستند، به طور مستقیم تحت تأثیر قرار می‌گیرند، زیرا چین تقریباً تمام بازار جهانی مواد مهمی مانند گالیوم و ژرمانیوم را تأمین می‌کند.

این محدودیت‌ها فلزاتی مانند «آنتیموان» را نیز در بر می‌گیرد که برای تولید نیمه‌رساناها و تجهیزات نظامی ضروری است. این محدودیت‌ها بخشی از کنترل‌های گسترده‌تر بر موادی مانند گالیوم، که برای مدارهای مجتمع قدرت پیشرفته استفاده می‌شود، و ژرمانیوم، که برای کاربردهای مخابراتی حیاتی است، به شمار می‌آید. علاوه بر این، اطلاعات مربوط به استخراج و پالایش فلزات کمیاب در چین به عنوان اسرار دولتی طبقه‌بندی شده و اخیراً دو مدیر به دلیل افشای اطلاعات این صنعت به چندین سال زندان محکوم شده‌اند.

چین همچنین اقداماتی برای کنترل پالایشگاه‌های فلزات کمیاب خارجی مستقر در خاک خود انجام داده است. به تازگی، یک شرکت کانادایی به نام Neo Performance Materials موافقت کرده است که ۸۶ درصد سهام یکی از پالایشگاه‌های خود را به یک شرکت چینی به نام Shenghe Resources بفروشد. این خرید، کنترل چین بر موادی مانند دیسپروزیم که برای خازن‌های پیشرفته استفاده می‌شود، را تقویت می‌کند. چین ۹۹.۹ درصد دیسپروزیم جهان را تولید می‌کند.

تلاش کشورهای غربی برای متنوع‌سازی منابع مواد کم‌یاب

ایالات متحده و متحدانش با توجه به وابستگی به فلزات کمیاب چینی، در زمینه‌های مختلفی از جمله سخت‌افزار نظامی آسیب‌پذیر هستند. به همین دلیل تلاش‌هایی برای متنوع‌سازی زنجیره تأمین در حال انجام است و کشورهایی مانند استرالیا و بلژیک شروع به سرما‌یه‌گذاری در کارخانه‌های فراوری این مواد کرده‌اند. همچنین پروژه‌های جدیدی نیز در آمریکا و مالزی برنامه‌ریزی شده است. با این حال، چالش‌هایی نظیر هزینه‌ها، موانع قانونی و زمان طولانی راه‌اندازی این پروژه‌ها همچنان مشکل‌ساز است.

تسلط چین تا حدی ناشی از برتری فناوری آن در فرآیندهای فراوری این مواد است که به این کشور امکان می‌دهد فلزات کمیاب را با هزینه کمتر و خلوص بالاتر نسبت به سایر کشورها تولید کند. دانشگاه‌های چینی نیز نقش حیاتی در آموزش متخصصان این حوزه دارند و نیروی کار ماهر در این صنعت را در اختیار کشور قرار می‌دهند. در مقابل، دانشگاه‌های غربی دوره‌های محدودی در این زمینه ارائه می‌دهند که باعث عقب‌ماندگی آن‌ها در تخصص‌های مربوطه شده است.

در همین رابطه بخوانید:

– چین شاگرد خلف ایران در دور زدن تحریم ها؛ استفاده از تراشه‌های TSMC در سرورهای هواوی

– انویدیا چطور از بازار تحت تحریم چین 12 میلیارد دلار سود به جیب زد؟

چین با کنترل بازار و حفظ برتری فناوری، خود را برای تأثیرگذاری بر صنعت جهانی فناوری در سال‌های آینده آماده می‌کند. هرچند شرکت‌هایی مانند Solvay و MP Materials در غرب تلاش می‌کنند منابع جایگزینی ایجاد کنند، اما با رقابت شدید از سوی چین و سیستم‌های تولید پیشرفته آن مواجه هستند و همچنان به تأمین‌کنندگان چینی‌ها وابسته خواهند بود.